Yetişkin bir kadının vücut ağırlığının %20-27' sini, yetişkin bir erkeğin ise vücut ağırlığının %12-15' ini yağ dokusu oluşturmaktadır.Şişmanlığın değerlendirilmesinde en sık kullanılan formül beden kitle indeksidir. Beden kitle indeksi kilogram olarak belirlenen vücut ağırlığının metre olarak belirlenen boy uzunluğunun karesine bölünmesiyle elde edilir.

Örnek olarak; 80 kilo ağırlığında ve 1.60 m. boyunda olan bir kişinin beden kitle indeksi;
80 : (1.60×1.60) = 31.2 kg/m2 ' dir.

BKİ* = 18.5 ve altı zayıf
18.5-24.9 arası normal
25-30 arası hafif şişman
30-34.9 arası obez (1.derece)
35-39.9 arası obez (2.derece)
40 ve üzeri aşırı obez (3.derece)

(* National Instututes of Health, National Heart, Lung and Blood institute: Clinical guidelines on the identification, evaluation, and treatment of overweight and the obesity in adults- the evidence report, NIH Publication No.98-4083.)

Vücuttaki yağ oranı ve yağ dağılımı da obezitenin neden olabileceği riskler açısından önemli kriterlerdir.

Vücuttaki yağ dağılımına göre obezite;

1- android (elma) tipi
2- gynoid (armut) tipi olmak üzere ikiye ayrılır.

Android (elma) tipi obezitede yağlar daha çok karın ve göğüste, gynoid (armut) tipi obezitede ise yağlar daha çok kalça ve uyluk bölgesinde birikmiştir. Bel çevresi ölçümünden ve bel/ kalça oranından obezite tipinin belirlenmesinde yararlanılır. Bel/ kalça oranının erkeklerde 0.9'un, kadınlarda 0.8'in üzerine çıkmaması gereklidir. Bununla beraber bel çevresi erkeklerde 94 cm.'.i, bayanlarda ise 80 cm.' i aşmamalıdır. Belirtilen değerlerin üzerine çıkıldığında yağların karın çevresinde biriktiği android (elma) tip obezite söz konusu demektir ve bu obezite tipi gynoid (armut) tipi obeziteye kıyasla sağlık açısından daha riskli kabul edilmektedir.

UNUTULMAMASI GEREKEN EN ÖNEMLİ KONU:

Vücut ağırlığınızdaki %5-10' luk bir kilo kaybı bile kan basıncını, kan şekerini, kandaki kolesterol ve trigliserit seviyelerini ve erken ölüm riskini azaltır.Hatalı beslenme alışkanlıklarının saptanarak yerine doğru beslenme alışkanlıklarının kazandırıldığı, yeterli ve dengeli beslenmeyi yaşam biçimi olarak benimsetebilecek beslenme programları gerçek başarıyı sağlar.Uzun sürede doğru şekilde kilo vermek (haftada 0.5 ile 1.0 kg. arası) verilen kiloların hızlı bir şekilde geri alınmasına engel olur. Asıl hedef verilen kiloların uzun süre korunabilmesi olmalıdır.

Son 20 yılda obezite bütün dünyada gittikçe artan bir ivmeyle yayılmakta ve beraberinde getirdiği sağlık sorunlarına da giderek daha sık rastlanmaktadır.Diyabet, hipertansiyon, aterosklerotik damar hastalığı (yani damar sertliği), adet bozuklukları, kısırlık, gebelikte hipertansiyon, doğum sırasında problemler, safra taşları, yağlı karaciğer, fıtıklar, sindirim sorunları, solunum rahatsızlıları, uyku apnesi, gut, diz ve kalça eklemlerinde osteoartrit, uykusuzluk, depresyon şişmanlığın ortaya çıkarabileceği hastalıklar olarak sıralanabilir.

Obezitenin nedenleri nelerdir?

Obezite kalıtımsal, hormonal olabileceği gibi bazı ilaçların uzun süre kullanımına bağlı olarak da gelişebilir. Fakat bu sıralanan nedenlere oldukça nadir olarak rastlanmakta asıl olarak şişmanlığa, alınan ile harcanan enerji arasındaki dengesizlik sebep olmaktadır.

Yani; hareketsiz bir yaşam biçimine ek olarak yüksek kalorili besinleri tüketmeye dayalı bir beslenme alışkanlığı sonucunda, harcanamayan enerji vücutta yağ olarak depolanmakta ve bu durum zaman içerisinde şişmanlığa yol açmaktadır.